Onze mousserende wijntips voor feestelijk december!

December, een maand die bol staat van gezelligheid, goed eten en natuurlijk heerlijke wijnen om mee te proosten! Maar waar moet je op letten bij het kopen van de juiste mousserende wijn? Kies je bijvoorbeeld voor Champagne, Prosecco, Crémant of zelfs Zuid-Afrikaanse Vonkel? Om je wat op weg te helpen hebben we alle soorten even voor je op een rijtje gezet en geven we tips over wat je er nou eigenlijk het beste bij kunt eten. Want bij goed eten hoort uiteraard een uitstekende wijn!

Oudejaarsavond

Feestelijk genieten, dat is wat je wilt op een avond als deze. Daar mogen zoetigheden als een oliebol of appelbeignet natuurlijk niet bij ontbreken. Maar zorg ervoor dat je deze zoete bol absoluut niet combineert met een Champagne! Champagne is droog met een hoge zuurgraad terwijl een oliebol zoet is. Dit geeft oorlog en wil je ten alle tijde voorkomen. De Champagne smaakt door het contrast namelijk een stuk zuurder en daardoor is het hoogstwaarschijnlijk dat je de Champagne (of andere bubbel) niet lekker vindt.

Maar wat past hier dan wel bij? Wij adviseren een variant met een iets hoger suikergehalte zoals een Demi-sec. Of wacht even, drink een glas water om de smaak in je mond wat te neutraliseren en geniet dan van dat mooie glas Champagne. Liever geen Champagne? Kies dan voor een Cava semi seco (=  halfdroog) of een milde Crémant zoals deze Crémant d’Alsace. Echter is de combinatie zoet en zuur niet ideaal en adviseren wij om oliebollen en droge mousserende wijnen lekker gescheiden van elkaar te houden.

Verscheidenheid

Net zoals bij stille witte wijn is de keuze bij mousserende wijnen groot. Hoewel veelal dezelfde druivensoorten worden gebruikt is het vooral de gebruikte techniek - in combinatie met de invloeden van het terroir en klimaat - dat het verschil maakt. Zo groeien de druiven die gebruikt worden voor de Spaanse Cava in een veel warmer klimaat ten opzichte van de Franse Champagnestreek.

Daarnaast heeft de gebruikte techniek een belangrijke rol in de smaak. Zo wordt soms de ‘Méthode Traditionnelle’ gebruikt waarbij de wijn een 2e gisting op fles ondergaat. Dit zorgt ervoor dat op natuurlijke wijze koolzuur in de fles ontstaat in plaats van dat er later koolzuur aan de wijn wordt toegevoegd. Alle Champagnes, maar ook veel Zuid-Afrikaanse of Italiaanse wijnen worden gemaakt volgens deze methode wat zorgt voor een wat verfijndere bubbel. 

- Meer weten over de Methode Traditionelle? Bekijk dan eens dit filmpje van het productieproces. -

Maar wat is nou de beste keuze om te maken? Je wilt waarschijnlijk graag een goede fles uitzoeken voor die speciale gelegenheid. Om je te helpen zoomen we nu in op een aantal soorten.

Champagne

Laten we beginnen met de Champagnestreek, hier is de mousserende wijn namelijk zoals zo vaak, bij toeval ontstaan. Van Extra-Brut (droog) tot Doux (zoet) kun je termen tegen komen die wijzen op de hoeveelheid aanwezige suikers. Tegenwoordig wordt Doux bijna niet meer verkocht en zul je waarschijnlijk alleen Brut (droog) of Demi-sec (halfdroog) tegen komen. Om niet teveel uit te wijden behandelen we daarom alleen deze twee soorten.

Brut

Op de meeste Champagnes prijkt Brut op het etiket. Dit is dan ook de meest gangbare variant en erg lekker om te drinken in combinatie met diverse soorten vis of schaal- en schelpdieren. Ook is een Brut vaak te koop in een rosé-variant. De term Brut is niet voorbehouden tot de Champagnestreek. Over de hele wereld zie je deze aanduiding om aan te geven dat het een droge wijn betreft.

Demi-sec

Demi-sec heeft een wat zoetere smaak dan een Brut en bevat tussen de 33-50gr. suiker per liter. Dit ontstaat wanneer, net als bij Brut-Champagne, er wat Champagne verloren gaat tijdens het openen van de flessen tijdens het vergistingsproces. Door de opgebouwde druk knalt het gist tezamen met wat Champagne uit de fles. Dit wordt later weer aangevuld met ‘liqueur d’expédition’ zodat het zuur-zoet gehalte in balans wordt gebracht. In het geval van Demi-sec is dat vaak een mengsel van rietsuiker en gereserveerde wijn. Per wijnhuis kan het echter verschillen en wordt er soms zelfs een kleine hoeveelheid Cognac gebruikt.

Doordat Demi-sec een iets hoger suikergehalte heeft is deze wijn beter geschikt om te drinken in combinatie met iets zoets zoals oliebollen of appelbeignets. Een Brut (of andere droge) bubbel past absoluut niet bij zoete gerechten. Hierdoor smaakt de wijn namelijk extra zuur en zal je hier zeker niet van genieten. Haal dus een Demi-sec in huis bij zoete(re) desserts of oliebollen!

Prosecco

Prosecco was voorheen de naam van de druivensoort. Dit bracht teveel verwarring waardoor het nu Glera heet. Van oudsher is het gebied Veneto (noordoosten van Italië) hét Prosecco-gebied. Het kleine plaatsje Cartizze is zelfs aangemerkt als Grand cru en brengt de mooiste en duurste prosecco’s voort.

Prosecco is er in twee varianten: Frizzante en Spumante. Frizzante heeft een wat lagere koolzuurdruk en hoeft daarom vaak slechts afgesloten te worden met een kurk en een touwtje. Dit in tegenstelling tot de Spumante waar een ijzerdraadje (muselet) omheen moet. Vaak staat op het etiket ook een aanduiding zoals ‘Dry’ of ‘Extra-Dry’. Dry is vergelijkbaar met een Brut en Extra-Dry met een Extra-Brut. Check altijd even het etiket zodat je precies weet.

Tip: maak in de zomer eens een Sgroppino van Prosecco!

Zuid-Afrikaanse Vonkel

De meeste mousserende wijnen in dit rijtje behoeven amper een introductie. Zo wel als het gaat om deze Zuid-Afrikaanse wijn. Want waar de term Prosecco, Cava of Champagne een belletje doet rinkelen, blijft het bij Vonkel angstvallig stil. Onterecht vinden wij! De Zuid-Afrikanen, met name de wijnhuizen Simonsig en Boschendal, nemen het proces namelijk zeer serieus. Volgens de klassieke Franse Méthode Traditionnelle produceren zij regelrechte toppers. ‘Vonkel’ verwijst naar de luchtbelletjes die ‘fonkelen’ in het glas. Vaak wordt hiervoor Pinot Noir en Chardonnay gebruikt. Soms echter ook de lokale Chenin Blanc.

'fonkelende' bubbels in de Vonkelwijn.

Deze wijn is perfect te combineren met oesters of een toastje van tonijntartaar. Onze tip: koop je oesters gewoon bij de lokale visboer en maak ze thuis open met een oestermes. Pas op voor je vingers en serveer er een bijpassend gerecht bij zoals risotto en je hebt een topavond! Check wel vooraf even een filmpje over hoe een oester het beste open gemaakt kan worden. Het vergt wat prutswerk in het begin maar je krijgt er snel handigheid in.

Cava

Cava vind je uiteraard alleen in Spanje, om specifiek te zijn vooral in het plaatsje Penedès (bij Barcelona). Hier wordt namelijk 95% van alle Cava geproduceerd. Dit is zo ontstaan door de druifluis die rond 1870 heel Europa teisterde waardoor in dit gebied meer witte druivensoorten aangeplant.

Wijnproducenten Joan Sardà en Mistinguett hebben hier hun lokale druivensoorten zoals Macabeo, Xarel-lo en Parellada aangeplant. Dit heeft geresulteerd in een vrolijke bubbel die het goed doet bij allerlei soorten zeevruchten, tapas of gerookte vis. Het Middellandse zeeklimaat heeft hier natuurlijk een hele andere invloed op de druiven dan in Champagne. Hierdoor ontstaat een iets mildere smaak met vaak kruidige tonen.

Crémant

Crémant is de term die gebruikt wordt om mousserende wijnen aan te duiden die niet uit Champagne komen. Bekende voorbeelden hiervan zijn Crémant d'Alsace, Crémant de Bourgogne, Crémant de Loire maar ook Crémant de Luxembourg. Ieder gebied heeft hiervoor haar eigen regels opgesteld en vallen zij onder de Franse AOC's (Appellation d'origine Contrôlée) wat iets zegt over kwaliteitscontrole op landbouwproducten.

Omdat de smaken zo uiteenlopen is het onmogelijk om deze gebieden met elkaar te vergelijken. Bekijk daarom eens de smaaknotities van deze Crémant d'Alsace van Gustave Lorentz. 

Hopelijk hebben we je een beetje op weg geholpen met het maken van de juiste keuze. Wat je ook kiest: geniet er vooral van! Koop er wat lekkers bij en dan weet je zeker dat je het nieuwe jaar goed in zult luiden. Cheers!